"Mecelle'yi de Öğrenelim... "

[Sertay YAYLA]

ORHAN ERİNÇ



Mecelle'yi de Öğrenelim...

Eskiden meğer ne kadar cahilmişiz.

Sadece "hile" sözcüğünü bilirmişiz.

Sorunların arkasına dolanma konusunda uzmanlaşmış olanların yaptıklarını nitelemek için de "hile-i şer'iye" demekle yetinirmişiz. Yani kitabına uydurma girişimlerini böyle özetlermişiz. "Takıyye" den haberimiz yokmuş.

Bugün kullanılışı doruğa yükselmiş olan bu sözcük, 1970'lerde yönetime gelen dincilerin sayesinde kullanılır olmuş.

***

Bugün günlük sayısı yüzleri aşan köşe yazılarının en az birinde "takıyye" sözcüğüne rastlayabiliyoruz.

Cahil dedelerimiz, "takıyye" sözcüğünü bilmedikleri için "Satanlar yoğurdum ekşi demez" biçimindeki halk deyişiyle yetinmek zorunda kalmışlar.

Bilmediklerimiz arasında "türbanın zorunlu bir din kuralı olduğu" da varmış. "AKP sayesinde dilimiz zenginleşiyor" diye sevinenler de yabana atılmamalı.

***

Dinsel bir yaklaşımı, anayasa aracılığıyla laik Türkiye Cumhuriyeti'nde yaşama geçirme girişiminin yaygınlaşmayacağı yolundaki sözler bu nedenle inandırıcı bulunmuyor. Yol bir kere açıldı mı arkasının geleceğinden haklı olarak çekiniliyor.

Bilirsiniz ama ben yine anlatayım. Eski zamanda ahşap evlerin yabancı konuklarından biri de farelermiş.

Ak sakallı bir dede gece yatarken sakalının üzerinden bir fare geçivermiş.

Dedemiz de sabah kalktığında ilk iş olarak sakalını kesmiş.

Tıraşlı halini görüp sual edenlere de, olayı anlattıktan sonra gerekçesini açıklamış. "Bir kereyle kalmaz sonra yol olur."

***

Laiklik ilkesinin korunmasını öngören anayasanın değiştirilmesi yoluyla örselenmesine karşı çıkanlar AKP iktidarının hedef tahtasına konuldu.

Genel başkanları başta olmak üzere her kademeden açılan ateşle sindirilmek isteniliyorlar.

Bizde "devlet" denildiğinde "hükümet" anlaşıldığı için, bu alanda da bütün olanakların kullanılması her nedense yadırganmıyor.

Yeni seçilen başkanının açıklamaları nedeniyle hedef tahtasının 12'sinde Yargıtay var.

Bir süredir uykuya yatırılmış olan Yargıtay'la ilgili tasarı birdenbire işleme alınıverdi.

Tıpkı İspanya'da akla geliveren ve büyük hızla gerçekleştirilen "Türbana özgürlük" kampanyası gibi...

***

Mesela anayasa angaryayı da yasaklıyor ama, o yasak da yok sayılanlar arasına alınıvermişe benziyor.

Adalet Bakanı, Yargıtay'ın üye sayısının azaltılmasının sakıncalarını dile getiren yargıçlara şöyle demiş:

"Millet adına sorumluluk üstlenenlerin gerekirse gecelere kadar çalışıp sorumluluklarının gereğini yerine getirmeleri gerekir. Sabah 9, akşam 5 yok. Bu mazeretlerin arkasına kimse sığınmasın." Adalet Bakanı'nın Yargıtay'da sadece yargıçlarla cumhuriyet savcılarının çalıştığını sandığını söylemek haksızlık olur.

Kalemlerde çalışanlar, zabıt kâtipleri, mübaşirler de onlarla birlikte görev yapıyor.

3 kuruş 10 paralık fazla mesai saat ücretiyle insanları siyasal bir fantezi için normal yaşamlarından koparmak doğru sayılabilir mi? Aynı zamanda yasalar, bir ayda yapılabilecek fazla mesai süresini de sınırlamışken.

***

Gidişe ayak uydurmak zorunda değiliz ama geçmişe yönelik bazı bilgileri de edinmek gerekiyor. Galiba bunların başında da "Mecelle-i Ahkâm-ı Adliye" geliyor.

Hem öğrenelim hem de Adalet Bakanı'na, Mecelle'nin 1812'nci maddesini anımsatalım istedim. "Hâkim, gam ve gussa (tasa) ve açlık ve galebe-i nevm (uyku bastırması) gibi sıhhat-i tefekküre (sağlam düşünmeye) mani (engel) olabilecek bir arıza ile zihni müşevveş (aklı karışık) olduğu halde hükme tasaddi etmemelidir (hüküm verme işine girişmemelidir)."

Acaba Mecelle'nin bile gerisine mi düşeceğiz?


oerinc@cumhuriyet.com.tr

[Erdinç YAKASIZ]

aslında anlatılanlarda yazılanlarda bize yorum yapma sansı vermiyor.Ama yinede aydınlık görevini böylesine yerine getiren yazarlarımız sayesınde yarınlara olan güvenım hızla artıyor